Theo Nghị định này, tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm được tự công bố đối với thực phẩm đã qua chế biến bao gói sẵn, phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm, dụng cụ chứa đựng thực phẩm, vật liệu bao gói tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm. Căn cứ công bố của doanh nghiệp, cơ quan quản lý nhà nước sẽ tăng cường hậu kiểm, kiểm tra, xử phạt nếu phát hiện sai phạm, trong đó sẽ mở rộng phạm vi, nâng cao mức xử phạt theo quy định pháp luật. Đặc biệt có một số mặt hàng được miễn công bố như: sản phẩm, nguyên liệu sản xuất, nhập khẩu chỉ dùng để sản xuất, gia công hàng xuất khẩu hoặc phục vụ cho việc sản xuất nội bộ của tổ chức, cá nhân không tiêu thụ tại thị trường trong nước được miễn thực hiện thủ tục tự công bố sản phẩm. Sự thay đổi này không đơn thuần giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và chi phí mà còn thể hiện sự thay đổi trong tư duy quản lý nhà nước trong lĩnh vực an toàn thực phẩm. Trước đây, chúng ta tiến hành kiểm tra theo phương thức tiền kiểm giờ chuyển hẳn sang hậu kiểm.

Trong khi đó, tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm sau phải đăng ký bản công bố sản phẩm: thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực  phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt; sản  phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36 tháng tuổi; phụ gia thực phẩm hỗn hợp có công dụng mới, phụ gia thực phẩm không thuộc trong Danh mục phụ gia được phép sử dụng trong thực phẩm hoặc không đúng đối tượng sử dụng do Bộ y tế quy định.

Điểm mới nữa là thay đổi quy định về điều kiện sản xuất, kinh doanh để bảo đảm ATTP. Đó là mở rộng đối tượng các cơ sở được miễn cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP; theo đó các cơ sở sản xuất ban đầu nhỏ lẻ; các cơ sở sơ chế nhỏ lẻ; các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm không có địa điểm cố định; kinh doanh nhỏ lẻ, kinh doanh thực phẩm bao gói sẵn, sản xuất, kinh doanh dụng cụ, vật liệu bao gói, chứa đựng thực phẩm, nhà hàng trong khách sạn; bếp ăn tập thể không có đăng ký ngành nghề kinh doanh thực phẩm; kinh doanh thức ăn đường phố; cơ sở đã được cấp một trong các giấy chứng nhận GMP, HACCP, ISO 22000 hoặc tương đương có hiệu lực sẽ không phải thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP. Tại Hội thảo phổ biến Nghị định về thủ tục đăng ký, công bố, kiểm tra chuyên ngành thực phẩm, do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức sáng ngày 23 tháng 02 năm 2018, TS. Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cho biết: Nghị định số 15/2018/NĐ-CP hướng dẫn an toàn thực phẩm sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm đến 90% thời gian và công sức trong việc thực thi thủ tục hành chính nhưng sẽ nâng trách nhiệm của doanh nghiệp với sức khỏe người tiêu dùng lên 100%.

Cũng tại Nghị định này quy định cụ thể: các thực phẩm phải đăng ký nội dung trước khi quảng cáo là thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt; sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36 tháng tuổi không thuộc trường hợp cấm quảng cáo quy định tại Điều 7 của Luật quảng cáo và doanh nghiệp đăng ký nội dung quảng cáo với cơ quan cấp Giấy tiếp nhận bản đăng ký công bố sản phẩm theo quy định hiện hành. Đối với các sản phẩm thực phẩm thuộc trách nhiệm quản lý của ngành Công Thương như: Bánh mứt kẹo; nước giải khát; sữa chế biến; bột, tinh bột,…sẽ không phải đăng ký nội dung quảng cáo với cơ quan quản lý nhà nước như trước đây.

Về phân công trách nhiệm quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm, Nghị định đã phân công rõ trách nhiệm quản lý của 3 Bộ gồm Y tế, Công Thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn theo hướng các Bộ quản lý theo nhóm ngành hàng từ đầu đến cuối; đối với cơ sở sản xuất nhiều loại thực phẩm thuộc thẩm quyền quản lý của từ 2 cơ quan quản lý chuyên ngành trở lên thì cơ quan quản lý sản phẩm có sản lượng lớn nhất trong các sản phẩm của cơ sở sản xuất là cơ quan quản lý; đối với cơ sở vừa sản xuất vừa kinh doanh nhiều loại sản phẩm thực phẩm thuộc thẩm quyền quản lý của từ 2 cơ quan quản lý chuyên nghành trở lên thì tổ chức, cá nhân có quyền lựa chọn cơ quan quản lý chuyên nghành về an toàn thực phẩm để thực hiện các thủ tục hành chính; đối với cơ sở không thực hiện công đoạn sản xuất nhưng kinh doanh nhiều loại sản phẩm thực phẩm thuộc thẩm quyền quản lý của từ 2 cơ quan quản lý chuyên ngành trở lên do ngành Công Thương quản lý, trừ trường hợp là chợ đầu mối, đấu giá nông sản.

Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh: Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trực tiếp làm nhiệm vụ Trưởng ban chỉ đạo liên ngành về vệ sinh an toàn thực phẩm; xây dựng ban hành quy chuẩn kỹ thuật địa phương về an toàn thực phẩm đối với các sản phẩm thực phẩm đặc thù của địa phương; tổ chức tiếp nhận và quản lý hồ sơ, cấp giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm, giấy xác nhận nội dung quảng cáo đối với sản phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36 tháng tuổi.

Bên cạnh đó, Nghị định cũng quy định cụ thể về phụ gia thực phẩm hỗn hợp có công dụng mới; phụ gia thực phẩm hỗn hợp có công dụng mới phải được đăng ký bản công bố sản phẩm tại Bộ Y tế; phụ gia thực phẩm hỗn hợp có công dụng mới phải được liệt kê thành phần định lượng đối với từng phụ gia trong thành phần cấu tạo./.